00 nb nb 08082

185 / Poznań z dostępem do morza / Na PÓŁNOC i na ZACHÓD

Nieprzypadkowo okładkę wrześniowego MORZA z roku 1959 zdobi zdjęcie drobnicowca „Jan Matejko” (fotografia Tadeusza Linka)

„… Gdzieś daleko na wodach Morza Japońskiego znajduje się obecnie piękny motorowiec pod biało-czerwoną banderą. To „Jan Matejko”, pierwszy „dziesięciotysięcznik” wyposażony w silnik zmontowany w Poznaniu. Po morzach i oceanach świata niesie on sławę polskich marynarzy, stoczniowców i robotników „Cegielskiego” – napisał w artykule „Poznań z dostępem do morza” autor, Henryk Jantos.

Mowa w nim o rozpoczęciu produkcji silników okrętowych 6-RSAD-76 na licencji Sulzera w Poznańskich Zakładach „H. Cegielski” – przedsiębiorstwie, założonym w 1846 roku przez Hipolita Cegielskiego przedsiębiorstwie, słynącym przez 100 lat z okładem z budowy parowozów i wagonów (a dziś już – niestety – nie słynącym z niczego)

  • Antoni Dubowicz
  • Odsłony: 1339
00 nb

184 / Powszechna Wystawa Krajowa / Żeglarski Słownik / Żeglarska Sztuka

WITAJCIE! – pisze w mocno nadąsanym wstępniaku podwójnego numeru MORZA (kwiecień/maj 1929) Adam Uziembło, dziennikarz, były polityk lewicowy.

Gdzie witajcie? Kogo witamy?

„… Na progu morskim, gdzie poruch Bałtyku uderza w falochron, ręką polską wzniesiony, gdzie rośnie miasto portowe, skąd poglądamy na świat szeroki, szukając w świecie miejsca, gdzie założymy podwaliny własnej, zamorskiej kultury – witamy Gości-Rodaków, co z dalekich krain przyjadą, co w dalekich krajach osiedli, a teraz przybywają tłumnie, aby ujrzeć, czego dawna ich Ojczyzna dokonała, co wzniosła, co przetworzyła, co wytworzyła…”

  • Antoni Dubowicz
  • Odsłony: 1363
01

182 / O.R.P. „Orzeł” w Gdyni

W poprzednim, lutowym zeszycie MORZA I KOLONII jednym z tematów było wejście do Gdyni w dniu 10 lutego najnowszego okrętu Marynarki Wojennej – łodzi podwodnej O.R. P. „Orzeł”.

Marcowy numer w dużej mierze poświęcony jest właśnie temu wydarzeniu. Pomińmy więc inne dwa tematy – sprawę włoskich kolonii i sprawę Gdańska – i skoncentrujmy się wyłącznie na „Orle”. Tym bardziej, ze temat kolonii (nie tylko włoskich) właśnie odbija się Europie czkawką w postaci masowego napływu uchodźców, a aktualne sprawy Gdańska rozwiązane zostaną dzisiaj, gdy poznamy oficjalny, choć znany już skądinąd wynik wyborów na Prezydenta.

  • Antoni Dubowicz
  • Odsłony: 4257
Samotny rejs dookoła świata Leonid Teliga

183 / Samotny rejs dookoła świata - Leonid Teliga

Jeden tylko temat wybrałem z marcowego numeru „Morza” z 1969 roku - rejs Leonida Teligi.

„Zrobiłeś to bracie!” to piękny tekst Krzysztofa Baranowskiego o żeglarstwie. O pierwszej udanej polskiej wyprawie samotnego żeglarza dookoła świata. O próbach, trudnościach, komplikacjach, wreszcie o Jego zwycięstwie! Jego, Leonida Teligi, oraz „Opty”, oceanicznego jachtu typu „Tuńczyk”, adaptowanego do założeń dalekiej samotnej żeglugi.

  • Antoni Dubowicz
  • Odsłony: 2738
01a

181 / Cztery razy 10 lutego

W 1939 roku MORZE postanowiło zmienić nazwę na bardziej adekwatną do przedstawianych w nim treści. Nazwało się MORZE I KOLONIE.

Nic więc dziwnego, że w lutowym numerze kolonie zajmowały prawie całą objętość pisma. Pomińmy jednak interesujące skądinąd tematy, jak „Sprawy kolonialne w Sejmie” (strona 8-9), „Sprawa emigracji żydowskiej jako problem kolonialny” (strona 12-14), „Kontredans dokoła Morza Czerwonego” (strona 15-17), „Refleksje o Tunisie” (strona 18-19), czy też stałe rubryki „Sprawy kolonialne” i „Kronika kolonialna” (strona 25-26). Zostawmy też wyścig zbrojeń, artykuł o zmarłym właśnie Dmowskim, z którego przytoczyć może warto tylko jedno, dwa zdania - „…  Nad trumną Dmowskiego … zebrały się i pochyliły … przede wszystkim sztandary zwolenników, członków i wyznawców tego obozu. Równocześnie jednak … nad trumną tą zcichły głosy walk i sporów ideologicznych, czy taktycznych…”

  • Antoni Dubowicz
  • Odsłony: 1216